Clean Air for Schools
De resultaten na 4 jaar project
Het Clean Air for Schools-project is het resultaat van een initiatief dat in 2020 door Airscan werd gelanceerd, in samenwerking met Belfius. Het doel is om Belgische scholen te begeleiden bij het verbeteren van de binnenluchtkwaliteit om de gezondheid van de kinderen te beschermen en de ecologische voetafdruk van de instellingen te verkleinen. Drie jaar lang werden 72 scholen uitgerust en gemonitord om drie belangrijke soorten vervuilende stoffen te analyseren: koolstofdioxide (CO2), fijnstof (PM2.5) en vluchtige organische stoffen (VOS).
Gezondheidsrisico's en geselecteerde polluenten
Het monitoren van de binnenluchtkwaliteit op school is essentieel omdat kinderen, die kwetsbaarder zijn dan volwassenen, een groot deel van hun dag in de klas doorbrengen. Een slechte luchtkwaliteit heeft invloed op hun ademhalingsgezondheid, concentratie en schoolprestaties. Het Clean Air for Schools-project richtte zich op drie belangrijke vervuilende stoffen: koolstofdioxide, fijnstof en vluchtige organische stoffen.
Volgens de officiële aanbevelingen. De gehanteerde drempelwaarden zijn:
CO₂: 900 ppm (FOD België)
PM2.5: 5 µg/m³ (WGO)
VOS: 79,6 ppb of 300 µg/m³ (Hoge Gezondheidsraad)
Methodologie van het project
Het project start met de installatie van drie binnensensoren in verschillende klassen van elke school. Een maand later wordt een eerste diagnose uitgevoerd om de luchtkwaliteit in deze ruimtes te evalueren.
Vervolgens wordt een presentatie voorbereid om directies, leerkrachten of preventiecomités te informeren en verbetervoorstellen te doen. Deze kunnen variëren van het optimaliseren van de ventilatie in de lokalen tot aanbevelingen over schoonmaakschema’s en de keuze van de gebruikte producten.
Na zes maanden wordt een eindcontrole uitgevoerd om de effectiviteit van de genomen maatregelen te controleren. De grafieken hier links tonen het percentage scholen dat erin geslaagd is de concentraties van binnenluchtvervuiling te verminderen na afloop van de campagne.
CO₂
PM2.5
VOS
Percentage daling concentraties tussen diagnose en eindadvies
Vergelijking met aanbevolen waarden
De grafieken rechts tonen aan dat de gemiddelde concentraties na zes maanden campagne in de meeste scholen onder de aanbevolen drempelwaarden voor koolstofdioxide en vluchtige organische stoffen zijn gebleven.
Meer bepaald respecteert 67% van de instellingen de grenswaarden voor CO2 en 55% voor VOS. Wat fijnstof PM2.5 betreft daarentegen, vertoont slechts 16% van de scholen gemiddelde concentraties onder de drempel van 5 µg/m3.
CO₂
PM2.5
VOS
Percentage scholen waarvan de gemiddelde concentraties onder de drempelwaarden liggen voor CO2, PM2.5 en VOS
Beperkingen van natuurlijke ventilatie
Natuurlijke ventilatie volstaat niet altijd, met name in oude gebouwen met beperkte openingsmogelijkheden of in kleine, drukbezette klaslokalen, en ze kan deeltjes van buiten naar binnen brengen. Mechanische ventilatie zorgt voor een duidelijke verbetering: dalingen van ongeveer 46% voor VOS, 25% voor fijnstof en 19% voor CO₂, waargenomen in 72 scholen.
CO2
PM 2.5
VOS
Gemiddelde concentraties van de drie vervuilende stoffen gemeten in de 72 scholen
Clean Air for Schools is het resultaat van een samenwerking tussen Airscan en Belfius. Het project, dat in 2020 van start ging, heeft als doel scholen de technologische, menselijke en financiële middelen te bieden om de gezondheid van kinderen te verbeteren en de klimaatimpact van de scholen te verminderen.
Oplossingen voor een betere luchtkwaliteit in de klas
De bewezen effectiviteit van ventilatiesystemen
De installatie van een ventilatiesysteem in een klaslokaal heeft spectaculaire resultaten opgeleverd: een daling van de CO2 van 1.288 naar 811 ppm, een afname van 25% van de deeltjes en 50% van de VOS.
Het belang van onderhoud
Rigoureus onderhoud is essentieel. Vervuilde filters hopen schimmels en vuil op, wat de efficiëntie vermindert en verontreinigende stoffen verspreidt. Een aangepast ontwerp blijft cruciaal om vochtigheid, temperaturen en vervuilende stoffen te beheersen.
Een toegankelijk alternatief: luchtreinigers
Grafiek die de procentuele daling toont van de gemiddelde concentraties in klaslokalen met ventilatie voor de drie vervuilende stoffen, in vergelijking met klaslokalen zonder ventilatie
Overtuigende resultaten van de luchtreiniger
De grafiek illustreert een spectaculaire daling van meer dan 50% van de concentraties na de installatie van de luchtreiniger. Deze case study benadrukt de cruciale impact van de schoolinfrastructuur op de beheersing van binnenluchtvervuiling: functionele ramen voor natuurlijke ventilatie, afzuigsystemen in de ateliers om de verspreiding van deeltjes naar andere lokalen te voorkomen.
Belangrijkste lessen over de luchtkwaliteit op school
Fijnstof vormt de grootste zorg, meer dan CO2 of VOS
Mechanische ventilatiesystemen verbeteren aanzienlijk de luchtkwaliteit door fijnstof, CO2 en VOS te verminderen
Luchtreinigers bieden een bewezen effectiviteit tegen fijnstof en dragen bij aan een gezondere binnenlucht
Dit staafdiagram toont de fijnstofconcentraties voor en na de installatie van de luchtreiniger in een klaslokaal waar hoge concentraties werden gemeten.